Aracınızın markası ve modeli ne olursa olsun yavaşlatmak için fren sistemine ihtiyaç duymaktadır. Fren sisteminin ise en önemli bileşenlerinden bir tanesi fren balatalarıdır. Peki ya fren balatasının bittiği nasıl belli olur? Fren balatası azaldığı zaman ne gibi belirtiler verir?
Fren balatasının tarihi otomobilin tarihi kadar eskidir. Balatalar fren sisteminin sürtünmeye maruz kalan tek parçalarıdır. Öncelikle fren balatasının ne işe yaradığını açıklayalım. Aracınızla seyir halindeyken yavaşlamak veya durmak için öncelikle fren pedalına baskı uygularsınız. Sizin fren pedalını ittirme gücünüz kadar fren servosu (westinghouse) adı verilen bir pompa, sistemde bulunan hidrolik yağını sıkıştırır ve hortumlar yardımıyla tekerlerde bulunan kaliperlere iletir. Kaliperler sıkışan yağın basıncıyla içine doğru kapanırlar. Bu sırada fren balatalarına baskı uygulanır. Diski sıkan balatalar sayesinde aracın yavaşlaması sağlanır. Yani fren diski sürekli olarak bir sürtünme halindedir.
Fren balatası hangi maddeden yapılmıştır: Fren balatası bakır, çelik, grafit ve pirinç metali tozlarının sıkıştırılmasıyla elde edilir. Fren balatası metal olmasına rağmen yumuşaktır. Çünkü çok sert olsaydı diskleri zamanla eritirdi.
Fren balatasının bir kullanım ömrü vardır. Genelde en fazla 30 bin kilometrede bir değiştirilmesi tavsiye edilir. Ancak freni ne kadar çok kullanırsanız ömrü o derecede daha kısalır. Ayrıca çok sert fren yapılan otomobillerin balata ömrü 5 bin kilometrelere kadar düşebilir. Ayrıca fren sisteminde meydana gelebilecek arızalar fren balatalarının ömrünü kısaltabilir. Şimdi gelin fren baltasının bittiğinin belirtilerine bakalım.
Fren Balatasının Bittiğinin Belirtileri Nedir?
1- Frene Basınca Sürtme Sesi Gelmesi
Aracınızla giderken frene bastığınız zaman metal sürtme sesi geliyorsa bunun sebebi balataların azalmış olması olabilir. Çünkü balata pedi üstünde bulunan balatalar artık bitmiş ve diske sürtüyor demektir. Bu da aracınızda uğultu şeklinde bir sürtme sesi gelmesine neden olabilir. Eğer çok görmezden gelinirse disklerin çizilmesine neden olabilir.
2- Fren Mesafesinin Uzaması
Aracınızın fren mesafesi son zamanlarda uzamış ise sistem görevini tam olarak yerine getiremiyor olabilir. Çünkü balatalar artık sürtünmeyi tam olarak yerine getiremeyecek kadar erimiştir. Sonuç olarak aracınızın frenleme mesafesi uzamıştır.
3- Fren Pedalının Dipte Kavraması
Aracınızda fren boşluğunun olması çok normaldir. Ayrıca baskıya göre pedalın sertliğinin değişmesi normaldir. Ancak frene sonuna kadar bastığınızda tekerleri kilitleyecek kadar arabayı durdurması gerekir. Fren pedalı çok alttan kavramaya başladıysa fren balataları bitmiş olabilir.
4- Fren Yapınca Arabanın Bir Tarafa Çekmesi
Özellikle eski otomobillerde fren balataları düzensiz azalabilir. Örneğin sağ ve sol tarafın fren balatalarından birbirinden farklı olarak bitme eğilimi gösterebilir. Bu durum aracın bir tarafının freninin iyi tutmasına diğer tarafın az kavramasına neden olabilir. Eğer frene bastığınızda sağa veya sola çekme yapıyorsa fren balataları azalmış olabilir.
5- Fren Pedalında Basınca Titreme Olması
Son olarak frene bastığınız zaman pedalda titreme varsa balatalarınız azalmış olabilir. Ancak disk eğildiği zamanda aynı belirtiyi verebilir. Bunun ayrımı iyi yapmanız gerekecektir.
Eğer aracınızda fren balatası tamamen biterse önce disklerin çizilmesine yol açar. Daha sonra ise aracınızın frenleri tutmaz hale gelecektir. Bunun için mutlaka her 10 bin kilometrede bir fren balatalarını kontrol ettirmeniz gerekmektedir.
Kaynak: otogenel