Günümüz yeni nesil otomobillerinde bulunan oksijen sensörü diğer adıyla lambda sensörü nedir ve ne işe yarar? O2 sensörünün yeri nerededir? Lambda sensörü arızası nasıl belli olur? Bu yazımızda oksijen sensörüyle alakalı tüm bilgilere değineceğiz.
Günümüz otomobillerinde teknoloji geliştikçe motorun en ekonomik, verimli ve performanslı bir şekilde çalışmasını sağlamak için bir bilgisayar sistemi bulunmaktadır. Buna halk arasında beyin adı veriliyor olsa da gerçekte motor kontrol ünitesi (ECU) veya güç kontrol modülü (PCM)’dir. Motor ve bileşenleri üzerinde bulunan sensörler sürekli olarak ECU’ya bilgi verirler. Oksijen sensörü de bunlardan bir tanesidir. Diğer adı ise lambda sensörü olarak bilinmektedir.
Lambda Değeri Ne Demektir : Motor içerisinde 14.1:1 oranında hava/yakıt karışımı bulunmalıdır. Daha açıklayıcı olacak olursak her 14.1 birim hava karşılığında 1 birim yakıt bulunur. Bu karışım motorda yandıktan sonra egzoz sistemi tarafından dışarı atılır. Egzoz dumanı içerisinde mutlaka bir oksijen değeri bulunmalıdır. Karbonmonoksit gazı içerisinde oksijen miktarının değerine lambda değeri adı verilir. Bu değer %1.6-%1.8 aralığında olmalıdır.
Oksijen Sensörü Ne İşe Yarar?
Oksijen sensörü adından anlaşılacağı üzere egzoz gazı içerisindeki yanmamış oksijen miktarını ölçen sensördür. Çalışma prensibi şu şekildedir. Yanmış yakıt/hava karışımından ortaya çıkan karbonmonoksit gazı egzoz subapları ile motor dışına itilir. Bu hatta egzoz hattı adı verilir. Tam egzoz manifoldu üstünde oksijen sensörü yerleştirilmiştir. Sensör egzoz gazı içerisindeki O₂ miktarını ölçer. Oksijen sensörü bu değeri ECU’ya bildirir. ECU’da aldığı verileri motorun yakıt sisteminin dağıtımından, ateşleme zamanlanmasının ayarlanmasını kadar kullanır. Kısaca O₂ sensöründen gelen veriler ışığında motorun diğer girdilerinin oranları ayarlanır.
Oksijen Sensörü Arızası Nasıl Anlaşılır?
Motor çalışması açısından bu kadar önemli bir görevi olan sensör arıza yaptığı zaman aracınızda mutlaka çalışması açısından ciddi belirtiler verecektir. Özellikle LPG’li araçlarda O2 sensörü arızası çok daha fazla görülmektedir. Çünkü sensörün değer programlaması benzin karışımına göre ayarlandığından LPG yanması sonucu ortaya çıkan gaz lambda sensörünün arıza vermesine neden olur. Arıza yaptığı zaman şu gibi belirtileri verecektir.
- Motor Arıza Lambasının Yanması
- Motorun Vuruntulu Çalışması
- Yakıt Tüketiminin Artması
- Motor Çekişinin ve Performansının Düşmesi
- Motorun Son Zamanlarda Sesli Çalışmaya Başlaması
- Motorun Zor Çalışması veya Hiç Çalışmaması
Oksijen Sensörü Arızası Tamiri
Aracınızda bu sensörü arıza verdiği zaman mutlaka motor arıza lambası yanacaktır. Bir bilgisayara bağladığınız zaman O2 sensörüyle alakalı arıza kodları verecektir. Oksijen sensörü manifoldun hemen üstünde yer almaktadır. Öncelikle konektörleri ve fişlerini çıkartın. Ardından sensörü söküp yenisini takın. Daha sonra bilgisayara bağlanarak kodları silin. Tüm bunların sonucunda oksijen sensörünü değiştirmiş olacaksınız.
Kaynak: otogenel