Otomobillerde ciddi bir arızanın belirtisi olan radyatör hortumu şişmesi neden olur? Radyatör hortumu neden şişer? Radyatör hortumu şişince ne yapılır? İşte bunun gibi sorulara yanıt arayacağız.
Aracınızı herhangi bir şey için sanayide ustaya gösterdiğiniz zaman ustanın yaptığı ilk şeyin radyatör hortumunu sıkarak kontrol etmesi olur. Bunun sebebi radyatör hortumunda bir basınç olup olmadığını kontrol etmektir. Eğer radyatör hortumu taş gibi sertse veya şişme varsa bu içeride bir basınç olduğu anlamına gelir. Radyatör hortumunun neden şiştiği hakkında bilgi vermeden önce sistemin nasıl çalıştığını biraz anlayalım.
Motor içerisinde yanma meydana geldikten sonra motor soğutma suyu oluşan sıcaklığın düşürülmesini sağlar. Radyatör tıpkı bir düdüklü gibi çalışır. İçerisinde sürekli olarak bir basınç vardır. Ancak bu basıncın mutlaka bir seviyesi olmalıdır. Eğer basınç artarsa bu kendini ilk olarak hortumlarda şişme olarak belli eder. Çünkü radyatör hortumu bildiğimiz kauçuk ve esnek bir maddeden yapıldığı için ilk tepkiyi veren yerdir.
Radyatör Hortumu Şiştiği Nasıl Anlaşılır?
Aslında çok saçma bir soru olduğunun farkındayım. Çünkü hortumun radyatör kenarındaki bağlantı kelepçelerinin yanında şiştiğini çok rahat anlayabilirsiniz. Ancak bazı hortumlar çok sert maddeden yapıldığı için gözle görünür bir şişme olmuyor. Bu durumda elinizde üstüne bastırmanız gerekiyor. Eğer taş gibi sertse hortumda şişme var demektir. Radyatör hortumu şişmesi belirtilerine madde madde bakacak olursak;
- Alt ve üst hortumun kelepçe kenarlarından şişme yapması
- Arabanın sürekli radyatör hortumu patlatması
- Kelepçe kenarından su sızması (kelepçe sıkı bir şekilde bağlı olmasına rağmen)
- Arabanın hararet yapması
- Motorun düzensiz çalışması
- Rölantide dalgalanma olması
- Gösterge panelinde motor arıza ışığının yanması
Gibi nedenler gösterilebilir. Radyatör hortumunun şişmesinin pek çok sebebi vardır. Bu nedenleri açıklayarak bakacak olursak.
Radyatör Hortumu Neden Şişer?
Eğer aracınızda radyatör hortumu şişmesi varsa en ucuzdan en pahalıya doğru giderek detaylı bir inceleme yapalım. Bakalım hangi sebeplerden dolayı radyatör hortumu şişer?
1- Radyatör Kapağının Arızalanması
Yeni otomobillerde radyatör üstünde genelde kapak olmaz. Ama varsa bu kapağın radyatörün üstünü örtmekten çok daha önemli bir görevi vardır. Radyatör içerisinde su basınçlı bir şekilde durmak zorundadır. Aynı bir düdüklü tencere gibi olduğunda basınç altındaki suyun kaynama noktası 10 derece artar. Ancak basıncın 0.8 veya 0.9 bar arasında sabit kalması gerekir. Eğer basınç bu değerin üstüne çıkarsa radyatör kapağı üstündeki yaylı valf açılır ve basıncı azalmak için bir miktar suyu yedek su deposu olarak bilinen genleşme kabına gönderir. Böylelikle basınç sürekli kontrol altında tutulmuş olur. Eğer radyatör kapağı arızalı ise basınç nedeniyle radyatör alt veya üst hortumu şişebilir.
2- Radyatörün Tıkalı Olması
Araba su radyatörü bakır veya alüminyum alaşımdan yapılmaktadır. İçerisinde çok dar kanallar vardır. Sürücüler özellikle yaz aylarında bildiğimiz şebeke suyu kullanırlar. Ancak ülkemizde çeşme suyu kireçli olduğu için radyatörün tıkanmasına neden olur. Radyatör içerisinde su sirkülasyon edilemediği için basınca neden olacaktır. Bu durum sonuç olarak radyatör hortumunun şişmesine neden olacaktır.
3- Fan Müşürü Arızası
Radyatörün hemen altında fanı devreye sokan fan müşürü veya fan sensörü adı verilen bir parça vardır. Görevi radyatör içerisinde su sıcaklığı kritik noktaya ulaşınca fana çalışması için komut vermektir. Ancak bu müşür arıza yaparsa araba ya hiç fan açmayabilir ya da çok geç fan açabilir. Bu durum hararetin yükselmesine doğal olarak hortum şişmesine neden olacaktır.
4- Radyatör Fanı Arızası veya Fanın Yetersiz Kalması
Aracınızın radyatöründe oluşan sıcaklığı oradan uzaklaştırmak için bir fan pervanesi kullanılır. Ancak orjinal olmayan fan pervanesi hararete neden olabilir. Özellikle yokuş yukarı çıkarken yetersiz kalan fan motorun aşırı ısınmasına neden olacağından hortum şişecektir.
5- Üst Kapak Contasının Yanması
Ustaların en çok yalan söylediği konulardan bir tanesidir. Çünkü hortum sertleşmişse bir ustaya göre kesin conta yanmış demektir. Ama gerçekten yandıysa hortumun kesin şişmesine neden olacaktır. Silindir kapak contası adı verilen bu parça motorda yağ ve suyun birbirine karışmasını engeller. Ancak eskimesi veya hararet olması sebebiyle sızıntıya neden olacağından motorun içinde basınca neden olacaktır. Sonuç olarak kesinlikle radyatör hortumunun şiştiğini göreceksiniz.
6- Yanlış Radyatör Suyu (Antifriz) Kullanılması
Bir motor 10 yaşını geçtiyse mavi veya yeşil renkte antifriz kullanılması gerekir. Eğer siz eski bir arabada kırmızı antifriz kullanırsanız her yeri tıkayacak ve hortum şişmesine neden olacaktır.
7- Üst Kapak veya Motor Bloğu Çatlağı
Eksantrik mili ve subaplar üst kapakta bulunur. Üst kapak ve motor bloğu içinde küçük su kanalları vardır. Çatlaması durumunda motor içindeki yüksek basınç buralardan soğutma sisteminin içine girer ve basınca neden olur. Doğal olarak hortumun şişmesine sebep olacaktır.
8- Termostat Arızası
Radyatör ile motor arasında sıcaklığı sabit tutmaya yarayan termostat adı verilen bir parça bulunur. Özellikle kapalı konumda kalırsa motor sıcaklığı aşırı derecede artar. Bu durum basınca neden olur. İlk olarak hortum şişer, ardından hararet nedeniyle çok daha ciddi sorunlara neden olabilir.
(Ayrıca bkz: P0128 Termostat Arızası Kodu)
Kaynak: otogenel