İçten yanmalı motorlarda ülkemizde 2 farklı yakıt türü kullanılmaktadır. Bunların motorda hava ile bir karışım oranı olmalıdır. Peki dizel ve benzinli motorlarda hava/yakıt karışım oranı ne olmalıdır.
Otomobil motorları fizik ve kimyanın kurallarının ortak işlediği bir durumda çalışırlar. Motor içerisinde yanma meydana gelebilmesi için oksijen ile yakıtın birleşip tutuşturulması gerekir. Teknik olarak hava yakıt oranına (AFR, Air-Fuel-Ratio) adı verilir. Bu oranın olması gereken değere ise Stokiyometrik Hava Yakıt Oran adı verilir. Motor içerisinde hava yakıt miktarlarının sürekli olarak aynı kalması gerekir. Ya değilse motorun çalışması sekteye uğrar ve verimsizlik baş gösterir. Oranların bozulmasına zengin ve fakir karışım adı verilir. Zengin karışım yakıtın olması gerekenden fazla olmasına, fakir karışım ise eksik olmasına denilir.
Dizel ve Benzinli Motorlar İçin Hava/yakıt karışım oranı
Dizel Motorlar : Dizel motorlu araçlarda karışım oranı 14.5:1 olmalıdır. Yani her 14.5 hacimli havaya karşılık 1 hacimli yakıt olmalıdır.
Dizel Kimyasal Simgesi: C12H 23
Benzinli Motorlar : Benzinli motorlarda oran bozulduğu zaman ufak toleranslar olabilir. Bu 14 ile 14.9 arasında olabilir. Ancak benzinli motorları normal stokiyometrik (İdeal) hava yakıt oranı 14.7:1 olmalıdır.
Benzin Kimyasal Simgesi : C8H18
LPG’li Motorlar : LPG’nin %70 Bütanol, %30 Propandan oluştuğu bilinmektedir. LPG’nin ideal hava yakıt karışım oranı ise 12.6 olmalıdır.
LPG İçeriği Kimyasal Simgesi : Bütanol C4H9OH – Propan C3H8
Sonuç olarak bir litre mazotu yakmak için 14.5 litre havaya, 1 litre benzini yakmak için 14.7 litre havaya, 1 litre LPG’yi yakmak için 12.6 litre havaya ihtiyaç vardır.
Bu teknik bilgiler bilindiği sürece aracınız çalışmasını bozacak her türlü şeyin kolaylıkla tamir edilebileceğini öğrenmiş olursunuz. Sanayide pek çok usta hava yakıt karışım oranı hakkında hiçbir bilgiye sahip değildir. Bu sebeple pek çok sürücü araçlarını tam tamir olmamış istenilen randımanı alamadan teslim alırlar. İdeal oranlar sadece özel cihazlar ile ayarlanabilirler.
Kaynak: otogenel